Bilard - jak grać? Zasady oraz rodzaje gry

Historia bilarda sięga średniowiecznej Francji. Początkowa wersja gry w ogóle nie przypominała tej, w którą gra się obecnie. Zasady gry w bilard są bardzo proste zwłaszcza w przypadku bardziej popularnych odmian (ósemka, dziewiątka). Z tego artykułu dowiesz się i poznasz:

• Jakie są zasady gry w bilard
• Jakie są wymiary stołu bilardowego
• Jakie są rodzaje i odmiany bilarda
• Jak trzymać kij

Bilard zasady – od przypałacowych ogrodów do drewnianego stołu

Podobnie jak mnóstwo innych zabaw, bilard zrodził się na dworach królewskich i był zabawą przeznaczoną dla arystokracji. W XIII wieku we Francji zabawiano się przy rozgrywce, polegającej na przemieszczaniu dużych kul w ogrodzie za pomocą dłuższego, zakrzywionego kija. Warunki atmosferyczne skutecznie uniemożliwiały kontynuację takiej zabawy, stąd też bilard został przeniesiony do wnętrza. Tu pojawił się kolejny problem – bilardowe kule, jeszcze naziemne, niszczyły pełne zdobień ściany pałacowych sal. I w tym momencie nastąpiła rewolucja – bile zostały znacznie zmniejszone i przeniesione na drewniany stół do bilarda!

Rodzaje gry w bilard

Istnieje wiele odmian gry w bilard. Ze względu na to, gdzie zostały opracowane, wyodrębnia się m.in.: bilardy amerykańskie (np. ósemka, dziewiątka), bilardy francuskie (karambol, novuss), bilardy angielskie (snooker), bilardy rosyjskie (ruska piramida). Obecnie na całym świecie zdecydowanie najpopularniejsze są bilardy amerykańskie. W dużej mierze wynika to z łatwości zasad gry i dużej przystępności.

Zasady gry w bilard 8 (ósemka)

Standardowa ósemka należy do bilardów, które rozgrywa się najczęściej. Zasady gry w bilarda w takiej formie są również wyjątkowo proste. Odmiana ta jest grą deklarowaną. Tradycyjnie rozgrywa się przy użyciu bili białej. Bile punktowane, które gracze muszą umieścić w łuzach (kieszeniach), dzielą się na dwa rodzaje – solid i stripes. Pierwsze mają jednolitą kolorystykę, drugie przeplatane są kolorowymi paskami. Odrębną bilą jest tytułowa „ósemka”. Gracz, który wbije wszystkie swoje bile kolorowe (o przynależności decyduje pierwsze wbicie), próbuje wbić ósemkę do kieszeni, którą zadeklarował. Jeżeli czynność ta będzie udana, mecz zostaje wygrany. Jeżeli bila czarna zostanie wprowadzona do innej łuzy, wygrywa przeciwnik. Podobnie się dzieje, kiedy gracz wbije czarną ósemkę, ale jednocześnie wbije bilę białą rozgrywającą. Oczywiście istnieją dziesiątki różnego rodzaju zasady gry w ósemkę, które zakładają różne odmiany od powyższych.

Jak grać w bilard 9 (dziewiątka)

Dziewiątka to – obok ósemki – najpopularniejsza odmiana amerykańskiego bilarda. Różnice zauważalne są już na wstępie. Bile do rozbicia ustawiane są za pomocą trójkąta w kształcie rombu. Zamiast piętnastu bil gracze starają się wbić tytułowe dziewięć bil. Standardowo bilą rozgrywającą jest biała. W tym wariancie głównym celem jest wbicie dziewiątki do łuzy. Wszystkie pozostałe bile muszą być wbite wcześniej, ale z przestrzeganiem kolejności, rozpoczynającej się od najniższego numeru. Podobnie, jak w przypadku ósemki, prawo do przystąpienia do następnego ruchu zależy od tego, czy graczowi udało się wbić bilę. Zawodnik odchodzi od stołu, ustępując przeciwnikowi, dopiero w momencie, gdy czynność ta się nie uda. Istnieje więc tutaj także możliwość samodzielnego rozegrania partii od początku do końca.

Stół bilardowy - wymiary

O czym trzeba pamiętać przy zakupie? Stół bilardowy ma kształt prostokąta w skali 2x1 i najczęściej rozmiar podawany jest w stopach (np. 12x6 = 366cm x 183cm, 10x5=304cmx 152cm)  Wymiary stołu bilardowego zależą głównie od wielkości pomieszczenia.  Do szerokości oraz długości pola gry należy doliczyć 140 cm (maksymalna długość kija bilardowego).

Faule w bilardzie

Aby prawidłowo grać w bilarda, jak w każdym przypadku, konieczne jest poznanie zagrań karnych. Faule w bilardzie mogą dotyczyć różnego rodzaju zagrań w zależności od odmiany. Większość warunków gry pozostaje jednak taka sama. Do najpopularniejszych fauli, wskazywanych także przez Polski Związek Bilardowy, należy m.in. wbicie białej bili do łuzy lub spowodowanie, że znajdzie się ona poza stołem bilardowym. Zagranie innej bili jako pierwszej w grze, której zasady dokładnie wyznaczają kolejność zagrywania, również będzie traktowane jako faul. Do kolejnych przykładów zagrań nieprzepisowych w bilardzie należy brak kontaktu bili z bandą lub brak kontaktu z inną bilą. Każdorazowa bila rozgrywająca musi dotknąć innej, właściwej bili. Przynajmniej jedna bila musi następnie dotknąć bandy. Jeżeli z kolei dana bila kolorowa zostanie wybita poza stół, faul może skutkować – w zależności od zasad danego bilardu – zagraniem przeciwnika z wolnej ręki, jak i uznaniem wypadniętej bili za wbitą do łuzy. Osoby przymierzające się do gry w bilard muszą pamiętać o zachowaniu odpowiedniej postawy. Faulem jest sytuacja, w której w trakcie wykonywania zagrania gracz nie ma kontaktu z podłożem (wykroczenie skutkuje wolną ręką). Zawsze co najmniej część jednej stopy rozgrywającego zawodnika musi mieć kontakt z podłożem.

Sytuacja patowa w bilardzie

W większości bilardów amerykańskich zasady precyzują sytuację, w której sędzia powinien zadeklarować pat. Może on wystąpić, jeżeli na podstawie trzech zagrań każdego z graczy nie dostrzega się poważniejszych starań dążących do osiągnięcia zwycięstwa. Wprowadzenie pata do bilarda ma na celu ograniczyć zanik dynamiki rozgrywki. Jeżeli sędzia stwierdzi pat, następuje nowe rozdania, a rozgrywającym jest ten sam gracz, który rozpoczynał poprzedni mecz.